Sinematek Derneği; asıl amacı dünya sinemasında vizyona girmeyen sanat filmlerini göstermek olarak Ankara’da kuruluştur. 1999 yılında İstanbul Sinematek film gösterimleri başladı. 10 yıl boyunca Ankara ve İstanbul da yüzlerce gösterim yapıp, binlerce sinemasevere ulaştık. 2007 yılında Telif Hakları Yasası’ndaki değişimler nedeniyle ve internet üzerinden film paylaşımının artmasıyla film gösterimlerine son verdi. Çünkü “artık herkesin bilgisayarında, harddiskinde bir Sinematek” vardı… :-)
Verdiğiniz eğitimler hakkında bilgi veriri misiniz?
2000 yılından beri İstanbul ve Ankara’daki merkezlerinde sinema eğitimi vermeye başladı. Sinematek günümüzde 5 farklı alanda, 15’den fazla kurs, onlarca atölye çalışması ve 6 aylık bir eğitim veren ‘Film Okulu’ ile eğitimlerine devam etmektedir. Logomuzdaki sinema kadrajı içindeki film rulosunda bulunan 5 nokta, eğitim verdiğimiz 5 farklı sinema alanını simgeler:
1)Film Yapımı Grubu
2)Senaryo Grubu
3)Post-Prodüksiyon Grubu
4)Film Analizi Grubu
5)Kamera Önü Oyunculuk Grubu
Simgenin ortasındaki küçük nokta ise ‘Sinematek Akademi’sini simgeler. 18 yıldır 3500’den fazla öğrenci mezun etmiş olan Sinematek’in sloganı; “Herkes Sinema Yapabilir…”
Bu slogan sinema eğitimini; merak eden, okuyan, araştıran, film izleyen ve film çekmek, yazmak, okumak, kurgulamak ve oynamak isteyen herkesin alabileceğini anlatır.
Bu süreçte sanatın tekelleşmesi ve sadece belli kişilerin elinde olmaması gerektiğini düşünüyoruz ve bunun için ‘bağımsız’ kalmak için çalışmaya devam ediyoruz. Sinema ‘kolektif’ bir sanattır ve bu alanda aynı dili konuşan insanları bir araya getirmek, yani ‘çete’ oluşturmak, eğitim vermenin bir diğer koludur. İşte bu nedenle, 2009 yılından itibaren, mezun olan öğrencilerimizle birlikte oluşturduğumuz ‘Senaryo Çetesi’, ‘Film Çetesi’ ve ‘Belgesel Çetesi’ ile çalışmalarına devam etmektedir. Sinematek, sinema yapmak isteyen mezunlarına, sınırsız teorik ve pratik destek vaat eder. Çünkü özellikle sinema öğretisinde eğitim hiçbir zaman bitmez. Yine sloganımız ‘Herkes Sinema Yapabilir’ üzerinden devam edersek, herkesin sinema yapabileceği durumu, herkesin yönetmen, senarist veya kurgucu olabileceğini anlatmamaktadır. Sinemada bir ürün ortaya koyarken gereken ekip ruhunu yansıtan bir slogandır.
Şuan İstanbul ve Ankara illerinde eğitim veriyorsunuz. İlerleyen dönemlerde başka şehirlere açılmayı düşünüyor musunuz?
Şuan İstanbul ve Ankara da eğitim veriyoruz. İlerleyen dönemlerde başka şehirlere açılmayı düşünmüyoruz. Çünkü diğer şehirlerde nitelikli eğitmen bulmak zor ve fazla talep olmuyor. Fakat bazı şehirlerde kültür sanat dernekleri aracılığıyla veya festivaller aracılığıyla kısa dönemli atölyeler yapıyoruz. Ayrıca, yaz dönemlerinde Olimpos’ta 9 günlük “Sinema Yaz Okulu’muz” var ve 15 yıldır devam ediyoruz. Ayrıca Eylül ayından itibaren internet üzerinden “online senaryo eğitimi” ve “online film analiz eğitimi” vereceğiz.
Türk sinemasının geleceği hakkında neler söylemek istersiniz?
Türk Sinemasını sanat filmleri ve ticari filmler diye ayırmak gerekiyor. Sanat filmleri bireysel başarılarla taçlandırılmakta fakat ticari olarak gişe yapamamaktadır. Yurtdışında, festivallerde ödüller almış filmlerimiz yurtiçinde izlenmemekte hatta vizyonda bile yer bulamamaktadır.
Ticari filmler ise içe kapanık dışa açılamamaktadır. Sektördekiler zor şartlarda çalışmakta ve emeklerinin karşılıklarını kazanamamaktadır. Güçlü bir birliktelik yoktur. Sektör çalışanları kendilerini geliştirecek paraya ve zamana sahip değildir. Çağın gereklerine uyum sağlamakta zorlanmaktadırlar.
Türk Sinemasında yönetmenlerin, oyuncuların, senaristlerin vb. Sizce en büyük eksikleri neler?
Türk Sinemasının en büyük eksikliği zekice senaryolar, hikayeler üretememesidir. Yönetmenlerin yeni anlatım denemeleri yapmaması, senaristlerin çok okumaması, oyuncuların kendilerini kaf dağında görmesi gibi minik eksikleri de var.
İleriye yönelik hedefleriniz nelerdir?
Sinematek’in ileriye yönelik hedefleri arasında sektördeki ustalarla, başarılı akademisyenlerin bir arada eğitim vereceği bir “Sinematek Akademi”si kurmak geliyor. “Sinematek Akademi”yi Avrupa’nın en iyi sinema okulları arasında hayal ediyorum.
Sinema yapmak için illaki Yeşilçam’da olmak gerekmiyor. İnternet çağında her şey kolayca öğrenilebiliyor. Kamera kullanmak, kurgu yapmak, senaryo yazmak... Memleketin her yerinde sinemaya gönül vermiş 5-6 arkadaş “Sinema Çetesi” kurarak, film çekebilir. İlla ki bu filmlerin vizyona girmesi, ticari başarı kazanmasına da gerek yok. Böyle bir filmi internete yükleyerek de keşfedilebilirler.
Yücel Ünlü
Sinematek Derneği Başkanı
